zaterdag 9 februari 2013

Laten gaan

Ideeën heet je altijd welkom in het Grieks, 'Chaire!'. Die verwelkoming betekent evengoed een afscheid.
Zo is de hele filosofie, en in haar spoor de hele geschiedenis, steeds beziggeweest met het afscheid van de ideeën. Het gaat erom ze te laten gaan.

Zo hebben de ideeën steeds doorgang gevonden in een laten gaan. Soms leek het of we uit waren op een leven zonder ideeën. Maar waren het wel de ideeën die buiten dat leven stonden? Die er stonden te wachten, stonden uit te blazen, ons stonden aan te blazen?

We hebben de ideeën op afstand gehouden, en zo hebben we ze gehouden. We hebben van ze gehouden zoals je houdt van een obsessie: altijd in de buurt, nooit daar, altijd daar. Voor een obsessie waren de ideeën te abstract, voor abstractie waren ze te zichtbaar.

Ons wetenschappelijk onderwijs was altijd voorbereidend, inleidend, beschouwend. Het was er nooit, nooit echt bij de ideeën. Het was altijd slechts bij die ideeën. Er was onderzoek, er was ideologie, er was kritiek. We gaven met de ene hand wat we met de andere namen.

De geschiedenis van de idee, de idee dat de geschiedenis van de idee meer was dan een idee, was slechts een idee. Het was een idee dat we hebben laten gaan als geschiedenis, als poging die geschiedenis te stoppen of te beginnen.

Mijn afscheid van de filosofie was een afscheid van de idee. Een afscheid dat er altijd was, het was nooit mijn afscheid. Het was een afscheid van mij, mij als idee. En van de idee van afscheid, van de idee dat afscheid afscheid van verwelkoming kon zijn. Daar staan we dan, het gaat daarom.