Vakantie is wandelen, zeker na de corona. Soms wandel ik met een vriend, en een van hen is zozeer kunstliefhebber dat we onze route aanpasten. Zo liepen we door Sonsbeek, waar om de vijf jaar kunstenaars flink uitpakken.
Ik wapende me met een speciaal ontworpen app en een kunstgids en verwachtte me te vergapen aan het hele spektakel, inclusief landschap en uitleggende gidsen. Lichtjes vreesde ik wel mijn vriend, die misschien wel de wandeling zou vergeten en zou stilstaan bij de kunst.
Welnu, dat gebeurde niet. Ver over een hek zagen we het eerste kunstwerk. Heel kort bleven we staan. Ik zette mijn app aan het werk, maar mijn vriend was alweer verder. En ook bij de volgende kunstwerken liep hij door.
Dit brengt mij op een gedachte. Is het per se minder als je voorbijgaat aan kunstwerken in plaats van erover te mediteren, je erin te verdiepen, kunstwerken waar vaak maanden zo niet jaren denk- en maakarbeid in zit?
In andere situaties, in een museum met anderen, ben ik de snellere. Ik sta buiten de zaal een kwartier te wachten en bewonder mijn partner die meer geduld en aandacht voor de kunst heeft.
Is er bij beeldende kunst een tijd van het kunstwerk? Heeft het kunstwerk tijd? Of is het een passage, iets dat niet stilstaat maar voorbijgaat doordat wij eraan voorbijgaan?
Je kunt het zien als een ontwikkeling. Ooit maakte het kunstwerk deel uit van de tempel, de woning van de god. Daarna werd het geplaatst of opgehangen in het huis van de vorst. De vorst woonde zelf met zijn kunst als ware hij de oude god, en besloot later zijn huis open te stellen voor de gasten. Die gasten waren voorbijgangers, ze mochten even binnen en moesten toen weer naar buiten. Toen verdween de vorst, of hij werd zelf voorbijganger, hij kwam de expositie openen en verdween als zijn taak volbracht was. Ook is het wonen, zoals Walter Benjamin uitvoerig heeft onderzocht, passage geworden. De buitenlucht is begaanbaar geworden, en het is dan ook niet minder dan logisch dat we kunst neerzetten in parken en langs rivieren (IJsselbiënnale) en weer weghalen.
De ene passant gaat dus voorbij aan de andere.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten