De ideale bagels

Nussbaum verduidelijkt Plato's ethische technè met het voorbeeld van Faidra en de bagels (Breekbaarheid, p.188). Ze wil het aantal bagels dat ze eet maximaliseren. Ze kan dat doen volgens de toestand van akrasia of niet. Doet ze dat wel, dan eet ze gewoon die bagel, ook al moet ze daarna hardlopen en krijgt ze kramp. Volg je de anti-akratische optie van Sokrates, dan moet je de hele situatie opnieuw inrichten.

Het komt namelijk niet gewoon neer op het laten staan van die bagel. Dan is dat gewoon een keuze die je in een bepaald geval maakt, bijvoorbeeld omdat je wil hardlopen en geen last wil hebben van kramp. Nee, je moet dan kiezen tussen twee aantallen bagels, want het getal en de meetbaarheid moeten de doorslag geven. (En je moet nog steeds het aantal willen maximaliseren volgens de toestand van anti-akrasia.)

En zo staat Faidra dan tussen twee bordjes. Een bordje met een bagel, en een bordje met twee bagels. De bagels verschillen in niets van elkaar behalve in aantal. Ze mag niet beide bordjes kiezen. Dan, en alleen dan, is de conclusie van Sokrates adequaat dat haar keuze voor maximalisering ongerijmd is.

Wat de lezer altijd zal bijblijven is de keuze voor de naam Faidra. De heldin van Euripides, Seneca en Racine kiest voor haar stiefzoon in de veronderstelling dat haar man Theseus is omgekomen. Het blijkt de foute keuze, zeker wanneer duidelijk wordt dat Theseus alive & kicking is.

Met die naam lijkt Nussbaum het pleit al voor de start van het dilemma te hebben beslecht. Akrasia is dan al gegeven. Er is nog een oplossing, uiteindelijk: Faidra slikt gif om de wereld van haar onzuiverheid te ontdoen. De idee is dan voorlopig gered. En de didactische illustratie heeft die idee iets te goed geïllustreerd. Faidra zal haar marathon niet ten einde lopen.