Ideeën laten rondslingeren

Vandaag zat ik een hapje te eten. In spiegelschrift zag ik op het raam de uitspraak: 'Ideas are like pizza dough, made to be tossed around.' Daar moest ik over nadenken. Niet lang, want ik ik zat in een fast restaurant. Het beste kon ik dit idee een paar keer in de lucht laten ronddraaien, zodat iets ontstond wat filosoof Agamben 'rondtollen in de leegte' zou noemen. Het idee onttrekt zich zodoende aan mijn regie en vindt zijn bestemming.

Er zit echter weer zoals zo vaak bij dit soort uitspraken een addertje onder het gras. Mijn restaurant diende pizza's op. Er werd dus geen idee in de lucht gegooid, maar echte deeg. Dat resulteerde in een echte bodem, een fundament dat met het beleg (geleg?) mee wordt opgegeten. Zou je de deeg beschouwen als een idee, dan doet zich het probleem van Plato voor of je zomaar van alles een idee kunt denken. Snot, slijm: dat zijn randgevallen, of liever: gevallen waarbij eigenlijk nauwelijks een rand is aan te wijzen, randloze gevallen dus. Geval ook nog in de zin misschien dat de idee hier valt, en wel in de deeg.

Kunnen we hier nog iets van bakken?

Een uitweg kunnen we vinden in het like, de analogie. Ideeën zijn als pizzadeeg, en wel gemaakt om rond te slingeren. Het is wat ik doe met mijn blogs, ik slinger ze rond in de hoop dat ze een vorm aannemen die de bodem vormt voor de dingen die we soms eten, soms op andere manieren gebruiken. Wat is de idee van deze bodem? Bestaat er een idee van de idee?

Agamben verwijst voor uitleg van de Platoonse idee naar de Zevende brief en andere plaatsen, waar de idee 'het ding zelf' heet, to pragma auto. Niet toevallig noemt Plato daar het voorbeeld van de cirkel om duidelijk te maken wat hij bedoelt, zo ongeveer de vorm van de bodem die in Happy Italy wordt rondgeslingerd dus. Misschien moeten we de pizzadeeg beschouwen als de idee van de idee. We begrijpen de idee van de cirkel beter wanneer we de pizzadeeg rondslingeren.

Nu nog dat made to. Zou je kunnen zeggen dat de idee een ingebakken doel heeft, dat hij gemaakt is met een speciaal doel? Misschien moeten we het denken beschouwen als het noemen van het doel van deze idee. Vervolgens slingeren we de idee rond, maar misschien ook niet. Het is tenslotte ook niet meer dan een uitspraak in spiegelschrift op een raam. Het is taal. In de taal laten we in het midden of we de idee ook werkelijk rondslingeren of niet. We zeggen alleen maar dat zij daarvoor gemaakt is, meer niet.

Daar hangt hij dan, die zin, daar in de lucht, op het raam. En hier, als citaat waarmee ik mijn blog start. Ik slinger deze blog zometeen rond, hij vindt zijn bestemming ergens waar ik hem niet kan volgen. Kapeesh?